Ιστορικά στοιχεία για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση
Οι σημαντικότερες από τις συναντήσεις που διεξάχθηκαν σε διεθνές επίπεδο και ασχολήθηκαν με την Π.Ε. ήταν :
1970: Συνάντηση της I.U.C.N. στη Νεβάδα των Ηνωμένων Πολιτειών, η οποία αποτέλεσε και την πρώτη διεθνή συνάντηση με θέμα την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση. Στη συνάντηση αυτή καθιερώθηκε ο όρος της «Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης» και διατυπώθηκε ο πρώτος και βασικότερος ορισμός της, Σύμφωνα με τον οποίον : «Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση είναι η διαδικασία που οδηγεί με την αναγνώριση αξιών και τη διασαφήνιση εννοιών στην ανάπτυξη των ικανοτήτων και των στάσεων που είναι απαραίτητες για την κατανόηση και την εκτίμηση της συσχέτισης ανθρώπου, πολιτισμού, και βιοφυσικού περιβάλλοντος. Η Περιβαλλοντική Εκπαίδευση συνεπάγεται επίσης άσκηση στη διαδικασία λήψης αποφάσεων και τη διαμόρφωση ενός κώδικα συμπεριφοράς του κάθε ατόμου ξεχωριστά γύρω από τα προβλήματα που αφορούν στην ποιότητα του περιβάλλοντος».
1972: Συνήλθε στη Στοκχόλμη η Διάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το Ανθρώπινο Περιβάλλον. Σε αυτή τη Διάσκεψη τοποθετείτε και επίσημα η γένεση της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης, καθώς εδώ αναγνωρίζεται για πρώτη φορά η αναγκαιότητα προώθησης της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης ως δυνατή απάντηση στην υποβάθμιση του περιβάλλοντος και ως σημαντικός τρόπος δράσης για την αντιμετώπιση των περιβαλλοντικών προβλημάτων.
1972: Στην πόλη Aix – en – provence της Γαλλίας πραγματοποιήθηκε η πρώτη σημαντική συνάντηση για την Π.Ε. στην Ευρώπη με θέμα «Εκπαίδευση και το Περιβάλλον», όπου συμμετείχαν 60 εκπρόσωποι από 17 χώρες. Ο βασικός προβληματισμός που αναπτύχθηκε στο συνέδριο αυτό αφορούσε στον τρόπο με τον οποίο τα θέματα του περιβάλλοντος θα μπορούσαν να ενταχθούν στην εκπαιδευτική διαδικασία.
1975: Η UNESCO σε συνεργασία με την UNEP (United Nations Environmental Programme) οργάνωσαν διεθνή συνάντηση για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στο Βελιγράδι με στόχο:
- Να συζητήσουν τις τάσεις και τα προβλήματα που εμφανίζονται όσον αφορά την περιβαλλοντική εκπαίδευση, και
- Να διαμορφώσουν τους κατευθυντήριους άξονες γύρω από τους οποίους θα έπρεπε να αναπτυχθεί σε διεθνές επίπεδο η εκπαίδευση αυτή.
- Τα συμπεράσματα της συνάντησης διατυπώθηκαν σε μια διακήρυξη, η οποία ονομάστηκε «Χάρτα του Βελιγραδίου».
1977: Η πρώτη Διακυβερνητική Διάσκεψη της UNESCO για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση στην Τιφλίδα. Στη Συνδιάσκεψη αυτή διευκρινίζονται οι έννοιες, οι στόχοι, οι αρχές της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και αναπτύσσονται στρατηγικές για εφαρμογή της σε εθνικό, περιφερειακό και διεθνές επίπεδο. Επιπλέον, εδώ υιοθετήθηκε ο πλέον διαδεδομένος και αποδεκτός ορισμός της Π.Ε. σύμφωνα με τον οποίο «η Π.Ε. προωθεί την ανάπτυξη σαφούς αντίληψης και ενδιαφέροντος για την οικονομική, κοινωνική, πολιτική και οικολογική αλληλεξάρτηση σε αστικές και αγροτικές περιοχές. Παρέχει σε κάθε άτομο δυνατότητα απόκτησης γνώσεων, αξιών, στάσεων, αφοσίωσης και δεξιοτήτων που χρειάζονται για να προστατεύσει και να καλυτερεύσει το περιβάλλον. Συμβάλλει στη δημιουργία νέων προτύπων συμπεριφοράς ατόμων, ομάδων, κοινωνιών προς το περιβάλλον». Η διάσκεψη αυτή αποτέλεσε ορόσημο στην ιστορία της Π.Ε. και καθόρισε ουσιαστικά την πορεία της.
1980: Συνεργασία μεταξύ των WWF (Παγκόσμιο Ταμείο για την Προστασία της Φύσης), της UNEP και της IUCN, η οποία καταλήγει στην έκδοση της «Στρατηγικής για την Προστασία του Πλανήτη» (World Conservation Strategy), πρόκειται για ένα σημαντικό έγγραφο το οποίο υπερασπίζεται την έννοια της «βιώσιμης ανάπτυξης» και τονίζει το ρόλο της εκπαίδευσης στην επίτευξή της.
1987: Διεθνής Συνέδριο που οργανώθηκε από την UNESCO και την UNEP στην Μόσχα με θέμα «Διεθνής Στρατηγική για Δράση στον τομέα της Περιβαλλοντικής Εκπαίδευσης και Κατάρτισης». Στο συνέδριο αυτό υιοθετήθηκαν η φιλοσοφία, οι σκοποί, οι στόχοι, το περιεχόμενο και οι αρχές της Π.Ε., όπως αυτά οριοθετήθηκαν στη Διάσκεψη της Τιφλίδας. Αναγνωρίζεται η βιώσιμη ανάπτυξη ως η μοναδική λύση για το περιβαλλοντικό πρόβλημα καθώς αίρει το δίλημμα: ανάπτυξη ή περιβάλλον. Επιπλέον, δημιουργείται ένα κλίμα σκεπτικισμού, καθώς αναγνωρίζεται πως η Π.Ε. δεν ανταποκρίθηκε στις προσδοκίες και τις ελπίδες που είχαν εναποτεθεί σε αυτήν δέκα χρόνια πριν. Για το λόγο αυτό κρίθηκε απαραίτητος ο σχεδιασμός μιας διεθνούς στρατηγικής για την Π.Ε. με σκοπό να ενισχυθούν οι βασικές κατευθύνσεις που καθορίστηκαν στην Τιφλίδα.
1987: Το 1987 κηρύσσεται ως «Ευρωπαϊκό Έτος Περιβάλλοντος».
1988: Συνάντηση των υπουργών εκπαίδευσης των Ευρωπαϊκών χωρών στα πλαίσια του συμβουλίου της Ευρώπης για την Περιβαλλοντική Εκπαίδευση.
1990: Στη Νορβηγία οργανώθηκε η Ευρωπαϊκή συνδιάσκεψη «Δράση για ένα κοινό μέλλον», στα πλαίσια της προετοιμασίας για τη «Συνδιάσκεψη κορυφής», στην οποία συμμετείχαν κυβερνητικοί και μη κυβερνητικοί οργανισμοί.
1992: «Συνδιάσκεψη κορυφής για τη Γη», συνδιάσκεψη των Ηνωμένων Εθνών για το περιβάλλον και την ανάπτυξη στο Rio de Janeiro της Βραζιλίας. Σημαντικό απόκτημα της διάσκεψης αυτής αποτελεί η Agenda 21 , που περιέχει πολλές καινοτομίες που θα μας οδηγήσουν σε μια βιώσιμη ανάπτυξη.
1992: Παγκόσμιο συνέδριο για την Εκπαίδευση και την Επικοινωνία πάνω στο Περιβάλλον και την Ανάπτυξη, στο Τορόντο του Καναδά, με την υποστήριξη των UNEP, UNESCO και ICC (International Chamber of Commerce, Διεθνές Εμπορικό Επιμελητήριο). Αποτελεί την πρώτη διεθνή διοργάνωση, μετά τη «Συνδιάσκεψη κορυφής για τη Γη» στη Βραζιλία, που πραγματεύθηκε το εκπαιδευτικό μέρος των σχεδίων δράσης που τέθηκαν εκεί.
1997: Διεθνής Διάσκεψη, που διοργανώθηκε από την UNESCO και την Ελληνική Κυβέρνηση στη Θεσσαλονίκη, με θέμα «Περιβάλλον και Κοινωνία : Ευαισθητοποίηση των Πολιτών για την Αειφορία». Μεταξύ άλλων στη Θεσσαλονίκη συζητήθηκαν η μη ικανοποιητική πρόοδος από τη διάσκεψη του Ρίο, η αναγκαιότητα της παροχής κατάλληλης εκπαίδευσης στους πολίτες με στόχο την αειφορία, ο συνεχής διάλογος μεταξύ κυβερνήσεων – τοπικών αρχών – επιστημόνων – επιχειρήσεων – καταναλωτών – ΜΚΟ και ΜΜΕ, η υλοποίηση των δεσμεύσεων των κυβερνήσεων για το περιβάλλον, η προσαρμογή των αναλυτικών προγραμμάτων στην κατεύθυνση της αειφορίας, η προώθηση της Agenda 21, και η κατάρτιση των εκπαιδευτικών. Σημαντικότερο σημείο της Διάσκεψης όμως θεωρείται η πρόταση η οποία τέθηκε για την χρήση του όρου «Εκπαίδευση για το Περιβάλλον και την Αειφορία» αντί του όρου «Περιβαλλοντική Εκπαίδευση».
Βασικές διαστάσεις της περιβαλλοντικής εκπαίδευσης
